In slechts twee maanden tijd realiseerde Damen Shiprepair Amsterdam een indrukwekkende vermindering van het restafval: maar liefst 40%. Op papier lijkt het eenvoudig - plaats meer containers op de kade om afval beter te scheiden. Maar, in de praktijk blijkt het een stuk complexer. Wouter Veldhuijzen, Hoofd Inkoop en Arjan de Vos, Operations Manager bij Damen Shiprepair Amsterdam vertellen over hun weg naar Zero Waste.

Indrukwekkende resultaten

De samenwerking tussen Damen Shiprepair Amsterdam en Renewi leverde in korte tijd significante resultaten op. Het restafval van Damen Shiprepair Amsterdam verminderde in twee maanden met maar liefst 40%. Afvalstromen die eerder als restafval werden gezien, worden nu gescheiden ingezameld en gerecycled. Hierdoor namen de stromen etensresten, PD (plastic verpakkingen en drinkkartons) en glas toe met ongeveer 100%, terwijl papier en karton zelfs met 326% zijn gestegen. Deze inspanningen leidden tot een toename van de circulariteit bij Damen Shiprepair Amsterdam met maar liefst 96%. "Natuurlijk zijn we trots op deze cijfers. Het is gelukt om het aandeel van restafval op het totaal ongeveer te halveren. Deze samenwerking is een voorbeeld van hoe duurzame verandering binnen een korte tijdspanne kan worden bereikt en nodigt uit om nog verder te gaan. We willen namelijk toe naar nul procent restafval in 2030." 

Damen Shiprepair is onderdeel van het bijna honderd jaar oude Nederlandse familiebedrijf Damen Shipyards. In Amsterdam, aan de noordelijke IJ-oever, ligt een van haar grootste reparatiewerven. Hier worden jaarlijks zo'n honderdtwintig schepen met een lengte tot wel 250 meter gerepareerd. "Onze klanten zijn zeer divers: van baggerschepen tot platformschepen die nodig zijn voor het plaatsen van windmolens. Dat zijn gevaartes zo groot als een compleet dorp", vertelt Wouter Veldhuijzen. 

Afvalstromen in kaart brengen

Twee jaar geleden schreef Damen Shiprepair een aanbesteding uit voor een nieuwe afvalverwerkingspartner. Naast een efficiëntere afvalverwerking was het doel om de CO₂-voetafdruk van de scheepswerf aanzienlijk te verkleinen. Renewi kwam na een uitgebreide selectie als beste partner uit de bus.

Veldhuijzen: "Samen met Renewi brachten we in kaart wat er nodig is om afval beter te scheiden, en hoe we de hoeveelheid restafval kunnen verminderen. Want hoe minder restafval, hoe duurzamer ons afvalbeheer. Restafval wordt immers verbrand en daar komt veel CO₂ vrij. Bovendien verbrand je materialen die prima gerecycled kunnen worden, wat zonde is. Renewi moest ook met voorstellen voor recycling komen." 

Logistieke uitdaging en gedragsverandering

"Afval is natuurlijk niet onze core business, maar het is wel een belangrijk onderdeel van onze dagelijkse business", licht Veldhuijzen toe. "Er komt hier gemiddeld één schip per drie dagen aan. Het is onze verantwoordelijkheid dat het afval van die schepen goed wordt afgevoerd. Dit vergt meer dan alleen containers. Het vraagt om inzicht in afvalstromen, en een duidelijke strategie en nauwe samenwerking zijn cruciaal."

De Vos vult aan: "Op papier lijkt het eenvoudig: zet meer kliko’s op de wal zodat je beter kunt scheiden. Maar zo simpel is het niet. Gedragsverandering is een grote uitdaging. Veel medewerkers weten niet hoe ze afval moeten scheiden. En we hebben honderden medewerkers van verschillende nationaliteiten rondlopen. 

Bovendien hebben we veel verschillende afvalstromen. Elke klant is anders. Het afval van een baggeraar is onvergelijkbaar met dat van een platformschip voor de energietransitie of een groot schip van Defensie of een cruiseschip. Afvalverwerking is daarmee voor ons vooral een pittige logistieke uitdaging. Het sterke van Renewi vind ik dat ze dit meteen heel goed begrepen. Ze lieten hun medewerkers op de schepen van onze klanten meelopen om precies in kaart te brengen welk afval er is, hoe dit gescheiden wordt en waar verbeteringen in het proces mogelijk waren.”
 

CSRD biedt ook kansen 

CSRD is de nieuwe Europese regelgeving die bepaalt dat bedrijven moeten rapporteren over hun duurzaamheid en impact op de omgeving, maar ook over sociaal beleid. De grote bedrijven moeten dat al doen.

"Natuurlijk heeft dit impact op ons", stelt Veldhuijzen. Hij vertelt dat er nog veel onzekerheid is, maar er zijn ook kansen. "Uiteindelijk hebben wij ook grote klanten die een rapportageverplichting hebben. Doordat wij proactief hiermee aan de slag gaan, kunnen wij straks van extra toegevoegde waarde zijn richting onze klanten."